როგორ გავაანალიზოთ კარტოფილი მინერალური და ორგანული სასუქებით

2024 ავტორი: Sebastian Paterson | [email protected]. ბოლოს შეცვლილი: 2023-12-16 13:51

კარტოფილს აქვს შედარებით ცუდად განვითარებული ფესვთა სისტემა. ფესვების წონა არის მხოლოდ მიწისქვეშა მასის წონის მხოლოდ 7%. ფესვების ძირითადი ნაწილი ნიადაგის ზედა ფენაშია, მაგრამ ცალკეული ფესვები ზოგჯერ 1,5-2 მ სიღრმეზე მიდის. შუა სეზონის და გვიანი ჯიშების ფესვთა სისტემა უფრო ღრმად აღწევს ნიადაგში, ვიდრე ადრეულ ჯიშებში.

კარგი სასოფლო-სამეურნეო ტექნოლოგიით, ყოველ 10 კგ ტუბერში და შესაბამისი რაოდენობის (8 კგ) ზედაპირი ატარებს 40-60 გ აზოტს, 15-20 გ ფოსფორს და 70-90 გ კალიუმს. ეს არის საკვებით საკვები ნივთიერებების მოცილება. იმისათვის, რომ ნიადაგმა არ დაკარგოს ნაყოფიერება, აუცილებელია ამ საკვები ნივთიერებების დამატება ნიადაგში სასუქების სახით, მაგრამ, რა თქმა უნდა, ყველა სახის დანაკარგების გათვალისწინებით. მხოლოდ ამ შემთხვევაში შეგიძლიათ მიიღოთ კარგი მოსავალი და შეინარჩუნოთ ნიადაგის ნაყოფიერება.

მებაღეების სახელმძღვანელო

მცენარეთა ბაღები ბაღის საქონლის მაღაზიები საზაფხულო კოტეჯებისთვის ლანდშაფტის დიზაინის სტუდიები

საკვები ნივთიერებები შეიწოვება კარტოფილში მთელი მზარდი სეზონის განმავლობაში, კერძოდ: აზოტი, ფოსფორი და კალიუმი შეიწოვება 13, 10 და 11% –ით, შესაბამისად, მცენარეები 27,20 და 20% –ს ხარჯავენ ყვავილობისთვის და ყვავილობისთვის, მოსავლის სიმწიფე - 20, 33 და 30%. შესაბამისად, მინერალური ელემენტების ლომის წილი (დაახლოებით 40%) მოხმარდება ნიადაგს ტუბერების ზრდისთვის. გარდა ამისა, მწვერვალებში უკვე დაგროვილი საკვები ნივთიერებები მეტწილად ტუბერიზაციისთვის არის გამოყენებული, ხოლო მოსავლის აღების დროისათვის ტუბერები შეიცავს მთლიანი რაოდენობის 80% აზოტს, 96% კალიუმს და 90% ფოსფორს.

გამონაყარისგან ტუბერკულოზამდე ძლიერი მწვერვალების გასაზრდელად, კარტოფილს აზოტის ინტენსიური კვება სჭირდება. ამასთან, ზედმეტი, განსაკუთრებით ცალმხრივი აზოტის კვება იწვევს ფოთლების ძლიერ ზრდას და აფერხებს ტუბერკულოზის პროცესს.

კარტოფილის კალიუმის კვებას დიდი მნიშვნელობა აქვს ტოპების წარმოქმნის, ტუბერების წარმოქმნისა და ზრდის დროს. თუ კალიუმის კვების დონე დაწყებამდე საკმარისად მაღალი იყო, მაშინ კალიუმის რაოდენობის შემცირება მომავალში შეიძლება მნიშვნელოვან გავლენას არ მოახდენს ტუბერების მოსავლიანობაზე, ვინაიდან კალიუმით მდიდარი ტოპები ასაკისკენ მიდის ტუბერები, რომლებიც უზრუნველყოფენ მათ საჭიროებას ამ საკვებ ნივთიერებაზე.

კარტოფილი კარგად რეაგირებს სასუქის შეყვანაზე, რაც აიხსნება ამ კულტურის განვითარების თავისებურებებით. კარტოფილის ზრდასთან ერთად (მასობრივი აყვავებამდე) თანდათან იზრდება ნახშირორჟანგის, აზოტისა და ნაცრის ელემენტების საჭიროება, რომელსაც ამ დროისთვის დრო აქვს ნიადაგში და ჰაერში გადავიდეს სასუქის დაშლის დროს.

ნაკელი ყველაზე მეტად იხარჯება ბოლქვების მოსავლით მსუბუქ ნიადაგებზე, სადაც ის უკეთესად იშლება. ნაკელის ეფექტის მიხედვით, კარტოფილის მოსავლიანობაზე, ნიადაგების დალაგება შეიძლება შემდეგი კლებადობით: ქვიშიანი, ქვიშიანი თიხნარი და თიხნარი. ნაკელის დოზის ზრდასთან ერთად მოსავალიც იზრდება, მაგრამ მისი გადახდა მცირდება, განსაკუთრებით მსუბუქ ნიადაგებზე, რაც აიხსნება ამ ნიადაგების სუსტი ტენიანობის გამო მცენარეთა წყლის არასაკმარისი მიწოდებათ.

კარტოფილის მინერალური სასუქების გადახდა უფრო მაღალია ვიდრე სასუქისთვის. ამასთან, კარტოფილის მოსავლიანობის უფრო მაღალი ზრდა მიიღება სასუქისა და მინერალური სასუქების კომბინირებული გამოყენებისას. ამიტომ, კარტოფილის ქვეშ სასურველია აზოტ – ფოსფორის ან აზოტ – ფოსფორის – კალიუმის სასუქების გამოყენება.

სარეკლამო

რგოლები გასაყიდი კნუტები იყიდება ლეკვები გასაყიდი ცხენები

მინერალური სასუქების დოზები დამოკიდებულია სასუქის ხარისხზე და მისი დაშლის ხარისხზე, ნიადაგში მობილური საკვები ნივთიერებების შემცველობაზე, კარტოფილის მრავალფეროვნებაზე და სხვა ფაქტორებზე.

მინერალური სასუქების ოპტიმალური დოზა ნაკლებია, როდესაც ჩალის ან ტორფის საწოლზე მომზადებულ ნაკლებთან ერთად გამოიყენება საკმარისად დაშლილი, აგრეთვე ნიადაგის კარგი მომარაგების შემთხვევაში საკვებ ნივთიერებების მოძრავი ფორმებით. სასუქის ფონზე მინერალური აზოტის სასუქების დოზები უფრო მაღალი უნდა იყოს კარტოფილის ადრეული ჯიშებისთვის, ვიდრე გვიან დამწიფებისას. ადრეული ჯიშები ნაკლებ საკვებ ნივთიერებებს იყენებენ ვიდრე საშუალო და გვიან მომწიფების, ვინაიდან მისი დაშლის დროს საჭმლის მომნელებელ ნაერთებში გადადიან, მათ დრო არ აქვთ ადრეული ჯიშების გამოყენებისთვის.

უმეტეს შემთხვევაში, აზოტის სასუქების ეფექტურობა ნაკელის ფონზე უფრო მაღალია, ვიდრე ფოსფორისა და პოტიშის სასუქები. შესაბამისად, არაპრაქტიკულია მხოლოდ ფოსფორისა და პოტასის სასუქების გამოყენება სასუქთან ერთად აზოტის სასუქების გარეშე.

აზოტის განაყოფიერების სხვადასხვა ფორმა შესაფერისია კარტოფილისთვის, გარდა ამონიუმის ქლორიდისა, ქლორის მაღალი შემცველობის გამო. კარტოფილი უფრო სუსტად რეაგირებს ნიადაგის დამჟავებაზე, როდესაც ფიზიოლოგიურად მჟავე აზოტის სასუქები გამოიყენება, ვიდრე სხვა საველე კულტურები. ამიტომ მასზე ერთნაირად მოქმედებს როგორც ფიზიოლოგიურად მჟავე, ასევე ფიზიოლოგიურად ტუტე სასუქები.

აზოტის სასუქების სხვადასხვა ფორმის მოქმედება ცაცხვის ფონზე საკმაოდ მაღალია. აზოტის სასუქების ფიზიოლოგიურად მჟავე ფორმების მოსავლიანობა განსაკუთრებით გაიზარდა მაგნიუმის შეყვანისას. ფიზიოლოგიურად მჟავე აზოტის სასუქების სისტემატური დანერგვით, მათი ცაცხვით განეიტრალება ხელს უწყობს კარტოფილის მოსავლიანობის ზრდას. ამიტომ, ქვიშიან ნიადაგზე, მაგნიუმით ღარიბი, მაღალი ეფექტი მიიღება დოლომიტის ფქვილის დანერგვით.

ფოსფორის სასუქების სხვადასხვა ფორმის ეფექტურობა მნიშვნელოვნად არ განსხვავდება როგორც სასუქისა და ცაცხვის გამოყენების გარეშე, ისე მათი ფონზე. ფოსფატური ქანის ეფექტი, რომელიც გამოიყენება ორმაგი დოზით, უდრიდა ფოსფორის სასუქების სხვა ფორმების ეფექტს. ფოსფატის ქვის ერთჯერადი დოზის ეფექტურობა უფრო დაბალი იყო, განსაკუთრებით მოსავლიანობის როტაციის დროს.

სოდო-პოძოლურ ნიადაგებზე, კარტოფილის მოსავლიანობაზე პოტენშის სასუქების ფორმებში მოქმედების სხვაობა და კულტურების როტაციაში ხანგრძლივი გამოყენება კარტოფილის მოსავლიანობაზე უმნიშვნელო იყო. ამასთან, უფრო მაღალი მოსავლიანობის ზრდა მიიღება კალიუმის მაგნიუმისგან, რაც აიხსნება ამ სასუქში მაგნიუმის დადებითი ეფექტით. კარტოფილის სასუქების სხვადასხვა ფორმა დიდ გავლენას ახდენს კარტოფილის მოსავლის ხარისხზე. ისინი ახდენენ სახამებლის შეგროვების გაზრდას.

აზოტის სასუქები უმეტეს შემთხვევაში ამცირებს ტუბერში სახამებლის შემცველობას საშუალოდ 0,8% -ით. ფოსფატის სასუქები ზრდის ტუბერების სახამებლის შემცველობას. კალიუმის ქლორის შემცველი სასუქები გარკვეულწილად ამცირებს კარტოფილის ბოლქვებში სახამებლის რაოდენობას. ნაკელი ასევე ამცირებს სახამებლის შემცველობას (საშუალოდ 1,4% -ით).

კარტოფილი უკეთესად იტანს მჟავე ნიადაგს, ვიდრე სხვა საველე კულტურები. მისთვის ოპტიმალური რეაქცია ოდნავ მჟავეა (pH 5.5-6.0). ლიტერატურაში საკმაოდ წინააღმდეგობრივი მოსაზრება არსებობს კარტოფილისთვის ცაცხვის გამოყენების შესახებ. ბევრი ავტორი არ გირჩევთ ცაცხვის პირდაპირ გამოყენებას ამ კულტურისთვის. ისინი ურჩევენ ლიმიტირება იმ ბრუნვიდან, რომელიც მოშორებულია იმ სფეროს, სადაც კარტოფილია მოთავსებული. ამასთან, ახლა სულ უფრო მეტი წინადადებაა ცაცხვის გამოყენების პირდაპირ კარტოფილის ქვეშ. მართლაც, ცაცხვს პირველ წელს არ აქვს დრო, რომ უარყოფითად იჩინოს თავი და მნიშვნელოვნად ზრდის კარტოფილის მოსავლიანობას. მისგან მატება საშუალოდ 0,5 კგ 1 მ²-ზე.

კარტოფილის ქვეშ ცაცხვის შემოღების მთავარი წინააღმდეგობა არის ტუბერების ხარისხზე უარყოფითი გავლენა. მართლაც, ზარალით მათთვის დაზიანება იზრდება, რაც მეტწილად სახამებლის შემცველობის შემცირებას იწვევს. სკაბით დაზარალებულ ტუბერებში კორპის ფენის (კანის) წონა ორჯერ აღემატება ჯანმრთელს.

მთავარი მიზეზი, რომელიც ასტიმულირებს აქტინომიცეტების განვითარებას, რომლებიც ტუბერებზე სკაბის დაზიანებას იწვევს, არის ნიადაგში კალციუმის შემცველობის ზრდა და არა მისი მჟავიანობის შემცირება კირქვის შედეგად. კარტოფილის ქერქის დაზიანების შესუსტების მიზნით, ცაცხვი უნდა დაიდგას უშუალოდ მის ქვეშ და სასურველია მაგნიუმის შემცველი სასუქის - დოლომიტის ფქვილის სახით. მინერალური სასუქები, განსაკუთრებით პოტაშის უფრო მაღალი დოზები, ამცირებს ტუბერკულოზების დაზიანებას და ზრდის მათ სახამებლის შემცველობას.

ბაღსა და ბოსტნეულის ნაკვეთში მრავალი კულტურა იზრდება, რომლებიც მგრძნობიარეა ნიადაგის მჟავე რეაქციის მიმართ. აქედან გამომდინარე, მჟავე ნიადაგების ქვირების გარეშე, ამ კულტურების როტაციაში შეუძლებელია ამ კულტურების სტაბილური მაღალი მოსავლის მიღება. ამიტომ, კირქვის კომბინაცია ორგანული და მინერალური სასუქების შეტანასთან მნიშვნელოვნად ზრდის მოსავლის როტაციის პროდუქტიულობას კარტოფილის ხარისხისა და რაოდენობის შემცირების გარეშე.

ნაკელი, აზოტი, ფოსფორი და პოტაშის სასუქები, ასევე ცაცხვი, კარტოფილის ქვეშ უნდა დაიტანოთ შემოდგომაზე ხვნაში. გაზაფხულის გამოყენებისას, ნაკელი უფრო იშლება და კარტოფილის აყვავების დროს, მცენარეებში მეტი აზოტი და ნახშირორჟანგი დაგროვდება ნიადაგში. ჩრდილოეთ და ჩრდილო-დასავლეთ უფრო ტენიან რეგიონებში სასუქები უნდა იქნას გამოყენებული გაზაფხულზე ყველა ნიადაგზე, ე.ი. მცენარის ზრდის პერიოდს უფრო ახლოსაა, ვინაიდან აქ მნიშვნელოვნად იზრდება მკვებავი ნივთიერებების დაკარგვა გაჟონვისგან.

კარტოფილის დარგვისას უნდა იქნას გამოყენებული მინერალური სასუქები. ზედაპირულად გამოყენებული სუპერფოსფატის მაღალი ეფექტურობა (10-15 გ / მ 2 სუპერფოსფატი) აიხსნება იმით, რომ ფოსფორის მჟავა ნაკლებად არის დაფიქსირებული ნიადაგის მიერ და მცენარეს უფრო სრულად იყენებს ახალგაზრდა ასაკში. სუპერფოსფატისა და ამონიუმის ნიტრატის (5-10 გ / მ 2) ან ნიტროფოსკას 20-30 გ / მ² ერთდროულად ადგილობრივი გამოყენებისას (ტუბერის ქვემოთ და ნიადაგის ფენით), ზრდა იზრდება. ეს გამოწვეულია ტუბერების მაღალი ნახშირწყლების შემცველობით, რაც საშუალებას იძლევა აზოტისა და კალიუმის უკეთესად გამოყენებას გამონაყარის და აღმოცენების დროს.

განვითარების პირველ პერიოდში კარტოფილის ზედა გასახდელი აზოტით და კალიუმით (20 გ / მ nit ამონიუმის ნიტრატი და კალიუმის სულფატი) ითვლება ეფექტურად. მათი როლი იზრდება წვიმიან პერიოდში, როდესაც ძირითადმა სასუქებმა უკვე შეძლეს გარეცხვა.

კულტურების როტაციისას პარკოსანი მცენარეების, ბოსტნეულის კულტურების შემდეგ, აზოტში კარტოფილის საჭიროება მცირდება, ფოსფორსა და კალიუმში კი - იზრდება. ეს გამოწვეულია იმით, რომ პარკოსნებს შეუძლიათ აზოტის დაგროვება ნიადაგში და ბოსტნეული, რომლებმაც მიიღეს აზოტის მაღალი დოზა, დიდი რაოდენობით დატოვეს იგი უკანასკნელად.

კარტოფილი კარგად რეაგირებს მიკროელემენტური სასუქების, განსაკუთრებით მოლიბდენისა და სპილენძის, და კირქვიან ნიადაგებზე - და ბორის სასუქების შეყვანაზე.

შესაბამისად, იზრდება კარტოფილის პროდუქტიულობა სასუქისა და მინერალური სასუქების კომბინირებულ გამოყენებასთან ერთად. ამიტომ კარტოფილის სასუქის ფორმულა ასეთია (1 მ²-ზე): ფუნდამენტური სასუქები - 10-15 კგ სასუქი 20-30 გ ამონიუმის ნიტრატთან, 30-40 გ სუპერფოსფატი, 30-40 გ კალიუმის სულფატი ან კალიუმის სულფატი, დოლომიტის ფქვილი - 400-500 გ, ამონიუმის მოლიბდატი 0,5 გ, სპილენძის სულფატი და ბორის მჟავა - თითო 1 გრ გაზაფხულზე 18 სმ სიღრმეზე გათხრა + ხვრელში წინასწარ თესვა: სუპერფოსფატი 10-15 გ ან ნიტროფოსკა 20-30 გ + ამონიუმის ნიტრატით სასუქით კალიუმის სულფატთან ერთად, 20 გ თითოეული რიგის მანძილით მწკრივის გასწვრივ 10-12 სმ სიღრმეზე პირველი რიგის დაშორებისას პირველი დამუშავებისას.

ექსტრემალური სასუქის ვარიანტები შეიძლება განსხვავებული იყოს ნიადაგისა და კლიმატური პირობების, დაგეგმილი მოსავლის, ხელმისაწვდომი სასუქების, კარტოფილის ჯიშების, დაავადებებისა და მავნებლების არსებობის და სხვა პირობების მიხედვით, სადაც შესაძლებელი იქნება სიტუაციის შესაბამისად მოქმედება.

Წარმატებას გისურვებ!